Page 14 - โครงการพัฒนาเครื่องมือสนับสนุนการดำเนินงานสร้างเสริมสุขภาวะในองค์กรอย่างยั่งยืน

แนวคิดการสร้างสุขภาวะ

แนวคิดการสร้างสุขภาวะให้เกิดในองค์กร สนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เมื�อต้นปี
มีมาชี้านาน เนื�องจากคนใชี้ชีีวิตส่วนใหญ่ใน พ.ศ. 2549 พบว่า คุณภาพชีีวิตโดยรวมของ
การทำางาน ผลการสำารวจภาวะการทำางานของ แรงงานไทยยังอย้่ในสภาวะที�น่าเป็นห่วง โดยเฉพาะ
ประชีากร ประจำาเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2566 พบว่า สภาพการดำาเนินชีีวิตและการทำางาน เหตุผลหนึ�ง
มีจำานวนผ้้ที�มีอายุตั�งแต่ 15 ปีขึ�นไป จำานวน 58.96 คือ การที�แรงงานไทยขาดความร้้ ในการใชี้ชีีวิต
ล้านคน เป็นผ้้ที�อย้่ในกลุ่มแรงงานหรือพร้อมจะทำางาน ร้ปแบบสังคมเมืองอุตสาหกรรมและบริการ เนื�องจาก
กว่า 40.67 ล้านคน ซึ่ึ�งประกอบด้วย ผ้้มีงานทำา 40.24 แรงงานส่วนมากมาจากภาคเกษตรกรรม ทำาให้

ล้านคน ผ้้ว่างงาน 0.40 ล้านคน และผ้้ที�รอฤด้กาล ไม่เข้าใจวิถึีการดำาเนินชีีวิตแบบสังคมเมือง โดยเฉพาะ
0.03 ล้านคน ส่วนผ้้ที�อย้่นอกกลุ่มแรงงานหรือผ้้ การใชี้ชีีวิตที�เกี�ยวข้องกับอบายมุข สิ�งฟุ่มเฟือยต่าง ๆ
ที�ไม่พร้อมทำางาน 18.28 ล้านคน (สำานักงานสถึิติ อันนำาไปส้่การมีคุณภาพชีีวิตที�แย่ลง ซึ่ึ�งมีผลโดยตรง
แห่งชีาติ, 2566) จากการสำารวจคุณภาพชีีวิตแรงงาน ต่อประสิทธิภาพของประชีาชีนในการพัฒนาประเทศ
ไทย โดยสำานักวิจัยเอแบคโพล ร่วมกับสำานักงาน ไปส้่ความเจริญก้าวหน้า

นิยามคำาว่า “สุขภาวะในองค์กร”

จากการศึกษางานวิจัยที�เกี�ยวข้อง มีผ้้วิจัยให้ความหมายของคำาว่า “องค์กรสุขภาวะ” ดังนี�

1) องค์กรที�สามารถึบรรลุถึึง พันธกิจที�ตั�งไว้พร้อมกับมีความสามารถึในการเติบโตและพัฒนา
บุคลากรในองค์กรไปพร้อม ๆ กัน (Dive, 2004)
2) องค์กรที�มีสภาพแวดล้อมการทำางานที�เอื�อประโยชีน์ต่อสุขภาพของพนักงานและผล
การปฏีิบัติงานที�ส้งขึ�น (Lowe, 2004)
3) องค์กรที�มีความสามารถึในการปฏีิบัติงานได้ดี พนักงานมีจุดมุ่งหมายร่วมกับองค์กร
โดยมุ่งเน้นการปรับกระบวนการทำางานใหม่ และมีแนวทางการปฏีิบัติงานที�สนับสนุนซึ่ึ�งกันและกัน
(Smet, Loch, & Schaninger, 2007)

นอกจากคำาว่า “องค์กรสุขภาวะ” แล้ว เอกสาร รายงานต่าง ๆ ยังมีการใชี้คำาที�คล้ายคลึงกัน ได้แก่

สุขภาวะในที�ทำางาน (Healthy Workplace) การกล่าวถึึงคำานี�ส่วนมากมักให้ความสนใจเฉพาะสิ�งแวดล้อม
ทางกายภาพในงาน (มีขอบเขตในความปลอดภัย และภาวะสุขภาพที�ดีจากการทำางานแบบดั�งเดิม การเผชีิญ
กับอันตรายของเทคโนโลยี ชีีวภาพ สารเคมีและทางกายภาพ) สำาหรับความหมายที�กว้างมากขึ�นจะรวมปัจจัย
การปฏีิบัติทางสุขภาพ (การดำาเนินชีีวิตประจำาวัน) ปัจจัยทางด้านจิตสังคม (วัฒนธรรม ในสถึานที�ทำางาน
และระบบการทำางานในองค์กร) และการเชีื�อมโยงกับชีุมชีน เวลา (Burton, 2010)

่
่
14 โครงการพัฒนาเครืองมือสนับสนุนการดำาเนินงานสร้างเสริมสุขภาวะในองค์กรอย่างยังยืน
Instrument Development Project for Supporting Sustainable Organizational Well-Being Promotion