Page 25 - คู่มือแนวทางป้องกันยาเสพติดในครอบครัวด้วยทักษะสมอง EF (Executive Functions) : สำหรับผู้ปฏิบัติงาน
P. 25
ซึ�งถ��ฝ้ึกม�ดี เม่�อเด็กเติิบโติถึงวัยที�ติ�องเผู้ชิญกับปัจจัยเสำี�ยงติ่�ง ๆ หรั่อติกอย้่ใติ�ภ�วะที�
ถ้กรัุมเรั��จ�กสำภ�พัแวดล�อมที�กดดันให�ติ�องติัดสำินใจ เช่น เพั่�อนชวนใช�ย�และสำ�รัเสำพัติิด อบ�ยมุข
ก�รัพันัน ปัญห�เรั่�องเพัศิ ก�รัใช�คว�มรัุนแรัง หรั่อแม�แติ่ก�รัทำ�รั��ยตินเอง เด็กก็จะสำ�ม�รัถปรัะคอง
ชีวิติให�อย้่ในหนท�งที�ดีได�
ก�รัมี EF ที�ดีจะเป็นปรัะโยชน์อย่�งม�ก ในก�รัยับยั�งชั�งใจ หยุดคิดไติรั่ติรัองได�ว่� ควรัทำ�หรั่อ
ไม่ควรัทำ� ดีหรั่อไม่ดี สำ�ม�รัถจัดก�รักับอ�รัมณ์และกำ�กับพัฤติิกรัรัมของตินเอง นำ�ไปสำ้่ก�รัว�งติัว
และก�รัแก�ไขปัญห�ได�อย่�งเหม�ะสำม คุณลักษัณะเหล่�นี�จะพััฒน�เป็นก�รัเพัิ�มพัลัง ที�ทำ�ให�เด็ก
เห็นคุณค่�ในตินเอง และเติิบโติขึ�นเป็นผู้้�ใหญ่ที�แข็งแกรั่ง อย้่รั่วมกับคนอ่�นได� มีบุคลิกของก�รัเป็นคน
"สำุขง่�ย ทุกข์ย�ก"
เด็กที�มี EF ดี จึงเท่�กับมีพั่�นฐ�นภ้มิคุ�มกันที�เข�มแข็งติั�งแติ่ติ�นท�ง เสำม่อนติิดอ�วุธให�เข�สำ�ม�รัถ
รัับม่อกับสำังคมที�เติ็มไปด�วยสำิ�งยั�วเย��และมีปัญห�แวดล�อมม�กม�ยได�เรั็วขึ�น
กัารพัฒนาทักัษะสมอง EF ติ้องควบค้่ไป้กัับกัารเห็นคุณ์ค่าในตินเอง
ในช่วงปฐมวัยนี�เช่นกัน ที�มนุษัย์เรั�ทุกคนมีพััฒน�ก�รัอีกอย่�งหนึ�งเกิดขึ�น นั�นค่อ ก�รัเกิดขึ�นของ
“ติัวติน” (Self) ซึ�งพััฒน�ติั�งแติ่ปรัะม�ณ 1 - 3 ขวบ จ�กก�รัที�มีปฏิิสำัมพัันธ์กับผู้้�ด้แลหลัก ซึ�งอ�จจะ
เป็นพั่อแม่ผู้้�ให�กำ�เนิด หรั่อใครัก็ติ�มที�ด้แลและติอบสำนองหลักติ่อคว�มติ�องก�รัของเด็กท�รัก จนเกิด
เป็นคว�มผู้้กพัันไว�ใจของเด็กที�มีติ่อผู้้�ด้แลหลักนั�น ที�นอกจ�กจะสำ�นขึ�นเป็นสำ�ยสำัมพัันธ์ที�เหนียวแน่น
รัะหว่�งเด็กกับบุคคลนั�น และเป็นฐ�นที�มั�นที�ทำ�ให�เด็กเรัียนรั้�ก�รัไว�ใจโลกแล�ว ปรัะม�ณ 3 ขวบ
เด็กก็จะรั้�จักติัวตินของตินเอง ว่�เรั�มีติัวติน เป็นที�รััก มีคนคอยติอบสำนองห่วงใย หลังจ�กนั�น
ห�กยังได�รัับก�รัด้แลด�วยคว�มรัักและใสำ่ใจติ่อเน่�อง ติัวตินหรั่อ Self นี�ก็จะพััฒน�ติ่อเน่�องไปสำ้่
ก�รัเห็นคุณค่�ในตินเอง (Self - Esteem) ซึ�งจะพััฒน�เป็นพัลังชีวิติของเด็ก ที�ผู้ลักดันให�เด็กมั�นใจ
ในตินเอง กล��สำ้�และฝ้่�ฟื้ันอุปสำรัรัคปัญห�ไปในวันข��งหน��
ในท�งติรังข��ม ห�กเด็กถ้กเลี�ยงด้อย่�งคนข�ดรััก ไม่มีก�รัติอบสำนองที�สำมำ��เสำมอ หรั่อถ้กเพัิกเฉัย
ติัวตินก็จะไม่เข�มแข็ง เกิดคว�มไม่ไว�ว�งใจใครั ไม่ไว�ว�งใจโลก และอ�จไม่พัรั�อมผู้้กสำ�ยสำัมพัันธ์
กับใครั นำ�ไปสำ้่ก�รัไม่เห็นคุณค่� หรั่อไม่ภ�คภ้มิใจในตินเอง บุคคลที�เติิบโติม�แบบนี�ก็จะเป็น
คนที�ข�ดพัลัง เข�จะเข�มแข็งพัอที�จะเผู้ชิญกับสำถ�นก�รัณ์ย�ก ๆ ในโลกนี�ได�อย่�งไรั
ดังนั�น ในช่วงเวล�ที�เรั�ใสำ่ใจพััฒน� EF ก็จำ�เป็นที�เรั�จะติ�องเข��ใจและใสำ่ใจในเรั่�องก�รัพััฒน�
ติัวตินของเด็กไปพัรั�อมกัน
24 คู่่�มืือ แนวทางป้้องกัันยาเสพติิดในคู่รอบคู่รัว
ด้้วยทัักษะสมอง EF (Executive Functions)
