Page 56 - คู่มือการดำเนินงานขับเคลื่อนสู่ความสำเร็จในการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนภาษาไทย ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕
P. 56
ส่วนค�ำส�ำคัญลักษณะที่ ๒ ในย่อหน้ำ คือ ค�ำว่ำ “รำก” “ล�ำต้น” “เปลือก” “แก่นของเนื้อไม้” “ผล”
“เมล็ดจำกผล” “ดอก” “ใบ” และ “กิ่ง” จะเห็นได้ว่ำทุกค�ำนั้นสื่อถึงส่วนต่ำง ๆ ของพืช
(๓) พิจำรณำเนื้อควำมที่เป็นส่วนประกอบค�ำส�ำคัญ เพื่อตัดส่วนขยำยใจควำมส�ำคัญ
เนื้อควำมที่เป็นส่วนประกอบค�ำส�ำคัญ คือ กำรอธิบำยให้รำยละเอียดเกี่ยวกับส่วนต่ำง ๆ ของพืช
ที่คนไทยน�ำมำใช้ย้อมผ้ำ คือ รำก ล�ำต้น เปลือก แก่นของเนื้อไม้ ผล เมล็ดจำกผล ดอก ใบ และกิ่ง ประกอบกับ
กำรยกตัวอย่ำงพืชที่คนไทยน�ำส่วนต่ำง ๆ แต่ละส่วนนั้นมำใช้ย้อมผ้ำ สังเกตจำกค�ำว่ำ “เช่น” “ได้แก่”
และ “คือ” ทั้งหมดนี้คือ ส่วนขยำยใจควำมส�ำคัญที่ต้องตัดทิ้ง
(๔) น�ำใจควำมส�ำคัญมำเรียบเรียงเป็นประโยคใจควำมส�ำคัญด้วยส�ำนวนภำษำของผู้อ่ำน
โดยคงตำมเนื้อควำมเดิม จำกตัวอย่ำงข้ำงต้น ประโยคใจควำมส�ำคัญของย่อหน้ำนี้คือ “คนไทยน�ำส่วนต่ำง ๆ
ของพืชมำใช้ย้อมผ้ำ”
๒๑. ฟอร์มำลินหรือสำรละลำยฟอร์มำลดีไฮด์ ชำวสวนชำวไร่นิยมใช้ฆ่ำเชื้อจุลินทรีย์และเชื้อรำในดิน ใช้ท�ำปุ๋ย
และป้องกันกำรเน่ำเสียของพืชผักผลไม้ แต่ส่วนใหญ่เรำจะรู้จักในฐำนะเป็นส่วนผสมของน�้ำยำท�ำควำมสะอำด
น�้ำยำล้ำงจำน น�้ำยำปรับผ้ำนุ่ม น�้ำยำท�ำควำมสะอำดพรม แม้กระทั่งในพลำสติกและโฟมก็มีส่วนผสม
ของฟอร์มำลินอยู่ด้วยเช่นกัน ในโรงงำนทอผ้ำก็จะใช้เพื่อให้ผ้ำที่ทอนั้นไม่ยับ ตำมโรงพยำบำลจะใช้เพื่อฆ่ำเชื้อ
ดับกลิ่น และท�ำให้ศพไม่เน่ำ
ใจควำมส�ำคัญ คือ __________________________________________________________
๒๒. ชำวอำหรับโบรำณเชื่อว่ำไข่มุกเป็นน�้ำตำของเทพเจ้ำ ชำวโรมันเชื่อว่ำไข่มุกก่อรูปร่ำงมำจำกผลึกของน�้ำค้ำง
และหอยกินเข้ำไป บำงต�ำนำนเชื่อว่ำไข่มุกมำจำกหยำดหยดน�้ำตำของเทพธิดำองค์หนึ่งซึ่งสงสำรประชำชน
ผู้ทุกข์ยำก ส่วนชำวอินเดียเชื่อกันว่ำเกิดจำกฟันของมำรตนหนึ่งที่ร่วงหล่นพร่ำงพรำยลงสู่มหำสมุทร และกลำยสภำพ
เป็นไข่มุกมีควำมงำมประกำยวำววำวดั่งแสงเดือนที่สำดใส่ในคืนเดือนเพ็ญ
ใจควำมส�ำคัญ คือ __________________________________________________________
๒๓. กำรท�ำน�้ำตำลโตนดเริ่มจำกทุก ๆ เช้ำ ชำวบ้ำนจะเก็บกระบอกไม้ไผ่ที่รองน�้ำหวำนมำทั้งคืนจำกช่อดอก
ของต้นตำลหรือที่เรียกว่ำ งวงตำล จำกนั้นน�ำน�้ำหวำนมำกรองเอำเปลือกไม้พะยอมออกก่อนที่จะน�ำไปเคี่ยว
เมื่อเคี่ยวน�้ำตำลจนงวดได้ที่ ก็มำถึงขั้นตอนกำรกวนและตีเพื่อให้น�้ำตำลขึ้นตัว แล้วจึงหยอดลงเบ้ำหรือพิมพ์
เรำมักเห็นกันในรูปครึ่งวงกลมคล้ำยถ้วย ชำวบ้ำนจะเรียกรูปแบบนี้ว่ำ น�้ำตำลปึก แต่หำกใส่ในภำชนะต่ำง ๆ
ก็จะมีชื่อเรียกตำมภำชนะที่ใส่ เช่น น�้ำตำลปี๊บ น�้ำตำลหม้อ เป็นต้น
ใจควำมส�ำคัญ คือ __________________________________________________________
๒๔. กำรคิดอยำกจะมีรถเก๋งไว้ใช้สักคันก็เปรียบดังหนุ่มสำวที่รักกันก�ำลังคิดจะแต่งงำนกัน และหลังจำก
ได้ตกลงปลงใจซื้อรถเก๋งแล้วก็ย่อมดุจหนุ่มสำวคู่นั้นได้แต่งงำนแล้วเสร็จมำแรมปี พร้อมมีลูกไว้เชยชมอีกคนหนึ่ง
ช่ำงเป็นสิ่งที่น่ำชื่นชมทำงใจไม่น้อยเลย แต่ส่วนลึกของควำมชื่นชมนั้น ท่ำนต้องเสียค่ำใช้จ่ำยชนิดปฏิเสธไม่ได้
อย่ำงมำกมำยเช่นกัน จนมีคนเปรียบไว้ว่ำมีรถเก๋งก็เหมือนมีลูกคนเล็กจะต้องดูแลรักษำ บริกำร และเอำใจใส่
สำรพัน ซึ่งก็คือ เงิน เงิน และก็เงินอย่ำงแน่นอน
ใจควำมส�ำคัญ คือ __________________________________________________________
50 คู่มือการดำาเนินงานขับเคลื่อนสู่ความสำาเร็จ
ในการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนภาษาไทย ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕
